Aşkabat’ta CA-AB formatındaki Afganistan Özel Temsilcileri ve Elçileri’nin Dördüncü Toplantısı’nın Ortak Bildirisi
Avrupa Birliği, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan özel temsilcilerinin, Afganistan’daki özel temsilciler ve özel elçilerle bir araya geldiği dördüncü “CA-EU” formatında özel bir açıklama yayınladı. 23 Mayıs’ta Asgabat’ta gerçekleşen toplantı, Afganistan’daki gelişmeler ve ekonomik durum konusunda ayrıntılı bir fikir alışverişinde bulunma fırsatı sağladı. Ayrıca, Afganistan Uluslararası Kalkınma ve Kalkınma Bankası İlke Temsilcisi Melinda Good ve Kazakistan Uluslararası Kalkınma Bankası İlke Temsilcisi Andrei Mikhnev’in video bağlantısı aracılığıyla, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Özel Temsilcisi Roza Otunbayeva ile birlikte değişim yapıldı.
Özel Temsilciler ve Elçiler:
1. Afganistan halkına olan güçlü taahhütlerini yeniden vurguladılar ve Afganistan’ın istikrarlı, barışçıl ve refah düzeyi yüksek bir ülke olarak gelişmesini sağlamak için çalışacaklarını belirttiler.
2. Taşkent, Almatı ve Brüksel’de gerçekleşen önceki toplantılarda ifade edilen, insan hakları ve güvenlik durumu da dahil olmak üzere prensipler ve beklentileride yeniden hatırlattılar ve doğruladılar.
3. Temsilciler, kapsayıcı ve temsilci bir hükümetin kurulmasının ve tüm Afganların sivil, siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel haklarının korunmasının önemini vurguladılar.
4. Afganistan’daki insan hakları ve evrensel tanınmış norm ve prensiplere uygun olarak uluslararası hukuku ile uyumlu şekilde Afganistan halkını yardımm etmek adına uluslararası topluluğun zor şartlar karşısındaki çabalarını hatırlayarak, temsilciler bu çabaları desteklemeye devam edeceklerini taahhüt etti.
5. Taliban’ı, Afgan kızları ve kadınlarının eğitim, iş ve kamusal yaşama katılım haklarını kısıtlayan tüm yasakları kaldırmaya çağırdılar. Bu yasaklar hem ciddi insan hakları ihlalleridir hem de Afgan halkına yardım gönderen uluslararası topluluğun bu yasakların kaldırılmasına öncelik verilmesi gerekmektedir. Bu durum Afganistan’ın ekonomi gelişiminin ve uzun vadeli istikrarının sağlanması için şarttır.
6. Dünya ülkelerinin desteği ile Afganistan’daki ekonomik istikrar ve toparlanma için olumlu koşulların oluşmasının, finansal ve bankacılık sektörünün ve sosyo-ekonomik altyapının yeniden yapılmasının önemine dikkat çektiler.
7. Katılımcılar, Taliban’ın diğer ülkelere terörizm, şiddet yanlısılığı, uyuşturucu kaçakçılığı ve diğer yasadışı sınır ötesi faaliyetlere evsahipliği yapmaması gerektiğinin altını çizdiler.
8. Terörizm, şiddet yanlısılığı, uyuşturucu kaçakçılığı ve diğer yasadışı sınır ötesi faaliyetler gibi negatif yayılma etkileri Afganistan’ın bölgesel olarak istikrarsızlaşmasına yol açacaktır. Katılımcılar, bölgesel ülkeler ve örgütler ile birlikte uluslararası ortaklar tarafından bu tür gelişmelerin engellenmesine ve ele alınmasına yönelik çalışmaları memnuniyetle karşıladılar.
9. Barış ve istikrarın Afganistan ve bölgede sağlanması ortak bir hedef olduğu için, formatı oluşturan katılımcılar ve uluslararası topluluk arasındaki diyalog ve işbirliğinin sürdürülmesi gerektiği üzerinde duruldu.
10. Katılımcılar, bu bölgesel format üzerine, düzenli ve sırayla değişen ortamlarda danışma, koordinasyon ve işbirliği amacıyla bu toplantıları sürdürmeyi kararlaştırdılar ve sonraki toplantının bu sonbaharda yapılması önerisini desteklediler.
