
Dijital Nesil Farkı: Kazakistan’da Gençler ile Yaşlılar Arasındaki Uçurumu Kapatma

Editör Notu: Astana Times, okuyucularımız tarafından yazılan makalelere yer veren bir bölümü sürdürüyor. Farklı bakış açılarını ve anlamlı tartışmaları değer veren bir platform olarak, bu yeni bölümün okuyuculara kendi düşüncelerini ve görüşlerini paylaşma alanı sağlayacağını düşünüyoruz.
Kazakistan, 18 Eylül tarihinde yayınlanan BM E-Devlet Anketi 2024’e göre global e-devlet gelişim indeksinde 24. sıraya yerleşerek önceki rapora göre dört basamak yükseldi. Üç ay önce, hükümet Merkez Asya’da dijital yönetimi ilerletmeyi amaçlayan bölgesel bir projenin parçası oldu.
Astana’nın Baikonur bölgesinde emekli çiftin küçük bir dairede farklı bir manzara gözlemlendi. Onları Ekim ayında hafta sonu ziyaret ettiğimde, Egov platformundan sertifika almak için çevrimiçi başvuru yapmaya çalışırken zorlandıklarını gördüm. Onlara kullanmayı öğrenmelerine ve sonrasında kullanmalarına olanak tanımak için adım adım bir süreci göstermeye çalışmama rağmen, “Yap sadece bizim için, zaten öğrenmeyeceğiz, çok zor akılda tutmak” diyen utangaç ve sinirli bir ses duydum.
12 yaş civarında internet kullanmaya başlayan yirmilerinde bir kız olarak bu yorum beni kafası karıştırdı. Bu platformlar için talimatların daha açık olamayacağını düşünebilir miydik? Aynı zamanda, yerel Hizmet Merkezlerindeki uzun kuyrukları gördüğünüzde şüpheler de ortaya çıkar. Kuyruklar genellikle ihtiyaç sahibi olanlara yardım etmek için birkaç ön çalışana koşarak büyük oranda yaşlı ve orta yaşlı insanlar tarafından oluşturulur. Ama gerçek şu ki, o çalışanların onlarca vatandaş tarafından kuşatıldığını görüyorsunuz ve sonra, yaşadığımız büyük bir nesiller arası dijital uçurum olduğunu anlıyorsunuz.
Hükümetin üzerinde çalıştığı tüm modernleşme çabalarına ek olarak, hükümet reformlarının ana önceliklerinden biri kamu hizmeti teslimat süreçlerini hızlandırmaktı. Diğer sektörlerde dijital gücü kullanmak için Dijital Kazakistan programını başlattı. Birçok kişi özellikle genç nesil olmak üzere, bunlardan en çok yararlanan faydaları en kısa sürede övmesine rağmen, yaşlı insanlar geride bırakılmış durumda.
Bu eşitsizlik, raporlar ve çalışmalar tarafından bir sorun olarak kabul edildi. İnternetin neyi temsil ettiğine dair anlayış eksikliği göz önüne alındığında, son birkaç yılda Kazakistan’da çevrimiçi dolandırıcılık, balıkçılık ve dolandırıcılığın çiçeklendiğini görmek şaşırtıcı değil. En savunmasız grup nüfusu kimin olduğu sorusunun cevabını tahmin etmeye gerek yok.
Kötü ünlenmiş sahtekarlık faaliyetlerinin yanı sıra, 2020’deki COVID-19 salgını fonlara ve sağlık hizmetlerine ihtiyaç duyanlar için gerçek bir test oldu. Tele-sağlık ülke genelinde henüz geliştirilmemiş olmasına rağmen, pandemi sırasında bazı tohumlar ekti. Ancak, etkilenen kişilere yönelik hükümet yardımları çevrimiçi olarak işlendi, bu da birçok insanın fırsattan haberdar olmadığı veya başvuramadığı anlamına geliyor.
Bu sorunu ele almak için kasıtlı adımlar atmak gerekir. Hükümetin desteklediği programlardan biri yaşlı nüfusun dijital okuryazarlığının artırılmasını hedefleyen programlar olabilir. Bu programlar özel sektörle yakın işbirliği yaparak ve genç insanlarla etkileşimi önceliklendirerek gerçekleştirilebilir. Sonuç olarak, bu nesiller arası iletişim meselesidir. Başlangıç olarak, dijital okuryazarlığı azaltmayı hedefleyen kurslar klasik toplanma alanlarında – kütüphaneler, spor merkezleri ve tiyatrolar gibi – zorunlu ve uygulanmalıdır.
Kazakhtelecom gibi devlet kuruluşları da yeni kullanıcılara eğitim oturumları sağlayabilmelidir.
Sorunun politika yapıcıların dikkatini çekmesi için başka bir yol, ulusal dijitalleşme hizmetlerinin göstergelerini uyarlamaktır, böylece bunlar genç ve yaşlı nesiller arasındaki dijital uçurumu yakalar. Bu şüphesiz ülkenin genel uluslararası seviyesini olumsuz etkileyecektir, ancak bu, daha fazla öğrenim fırsatı sunmak veya mevcut dijital platformları onlar için uyarlamak için harika bir motivasyon olabilir.
Çabalara, hem kırsal hem de kentsel bölgelerde internete eşit erişim sağlama yönünde odaklanılmıştır. Çocuklar için eğitim ve kadınları güçlendirme konusundaki kırsal-kentsel dijital uçurumu ele alma amacıyla özel şirketlerden ve bölgesel ortaklıklardan birçok girişim görüyoruz. Hizmetlerin dijitalleşmesine yanıt olarak, tüm bölgelerde temel dijital beceriler, e-devlet hizmetleri ve e-ticaret konusunda odaklanan ücretsiz dijital beceriler eğitim programı düzenlenmiştir ve projeye katılan rapor edilmiş 2729 kurum bulunmaktadır. Bir sonraki adım, yaşlı vatandaşları güçlendirmek için daha hedeflenmiş çözümler olacaktır.
Yazar, Nazarbayev Üniversitesi Lisansüstü Kamu Politikası Okulu’nda doktora öğrencisi olan Dinara Shokayeva’dır.
Not: Bu makalede ifade edilen görüşler yazarın görüşleridir ve Astana Times’ın konumunu yansıtmayabilir.