Gaz Zengini Özbekistan, Kazakistan aracılığıyla Rus gazı ithalatını artırabilir
Özbekistan, Kazakistan üzerinden Rusya’dan gelen doğalgazın yıllık hacmini 2038 yılına kadar 11 milyar metreküpe çıkarmayı planlıyor. Kazakistan Enerji Bakanı Yerlan Akkenzhenov’un açıklamasına göre.
Rus doğalgazının Özbekistan’a transit taşımacılığı Ekim 2023’te başladı ve o yıl 1.28 milyar metreküp doğalgaz teslim edildi.
Akkenzhenov, “2025 yılında Özbekistan’ın 7.3 milyar metreküp doğalgaz alması bekleniyor ve 2038 yılına kadar tedarik miktarının 11 milyar metreküpe çıkarılması planlanıyor.” dedi.
Bu miktarlar, Gazprom ve Kazakistan hükümeti arasındaki stratejik işbirliği anlaşmasının bir parçasıdır. Ancak henüz Rusya ve Özbekistan arasında bu artan miktarlara ilişkin resmi bir anlaşma imzalanmamıştır.
Akkenzhenov ayrıca, 2025 yılında Kazakistan’ın, Özbekistan ve Türkmenistan’dan gelen 36.2 milyar metreküp gazın Çin’e transitini kolaylaştıracağını ve bu miktarın önceki yılla aynı seviyede olduğunu belirtti.
Özbekistan, Kazakistan üzerinden Orta Asya–Merkez boru hattı aracılığıyla Rus doğalgazı ithal etmeye 7 Ekim 2023 tarihinde başladı. Bu, UzGasTrade ve Gazprom Export LLC arasında imzalanan iki yıllık bir sözleşme kapsamında gerçekleşti ve günlük 9 milyon metreküp, yani yaklaşık 2.8 milyar metreküp doğalgazın tedarikini öngörüyor.
2024 yılı Yatırım Programı’nın uygulanmasına ilişkin bir hükümet kararına göre, ülkenin 2024–2030 dönemindeki bir boru hattı modernizasyon planının ilk aşamasında 500 milyon dolar ayrılmıştır. Hedef ise ülkenin günlük gaz alımını 32 milyon metreküpe çıkarmaktır.
Özbekistan, Rusya’dan gelen doğalgaz ithalatını üç katına çıkarmaya hazırlanırken, sahadaki gerçeklik şaşırtıcı şekilde değişmedi. Her kış, ülke genelindeki gaz dolum istasyonları kapanırken, sürücüler günlerce araçlarında beklemek zorunda kalıyor. Enerji Bakanlığı, tedariklerin öncelikli olarak hanelere yapıldığını iddia ediyor, ancak pek çok mahalle on yıldan fazla süredir gaz ağına bağlı değil ve aktif hatlardaki basınç hafifliyor. Bu, gaz zengini bir ülke olan, yeni ithalat sözleşmeleriyle dolup taşan, ancak yüksek bir resmi iyimserliğin dışında fazla bir şeyin bulunmadığı ilginç bir durum. Miktarlar arttıkça, akıllarda kalan soru şu: Bu kadar gazı gerçekten kim alıyor?
