Hıdırellez’in Tarihi ve Ritüelleri
Hıdırellez Ne Zaman ve Nasıl Kutlanır?
Mayıs ayının gelmesiyle birlikte Hıdırellez hazırlıkları hız kazandı. Baharın gelişini ve doğanın canlanışını simgeleyen Hıdırellez, bu yıl da çeşitli ritüellerle kutlanacak. Peki, Hıdırellez ne zaman, Mayıs’ın kaçında yaşanacak? Hıdırellez dilekleri nasıl dilenir?
Hıdırellez Nedir?
Hıdırellez, Türk kültüründe Hızır ve İlyas peygamberlerin bir araya geldiği gün olarak kabul edilen eski bir gelenektir. Türkiye’de ve diğer Türk topluluklarında bu özel günde dilekler dilenir, ateş üzerinden atlanır ve çeşitli ritüeller gerçekleştirilir.
Hazırlıklar
Hıdırellez, büyük şehirlerde daha az, kasaba ve köylerde ise coşkuyla kutlanır. Evler, üst-baş temizliği yapılır; yiyecek ve içecekler hazırlanır. Temizlik, Hızır’ın uğraması için önemlidir. Hıdırellez günü giymek üzere yeni elbiseler ve ayakkabılar alınır.
Gelenekler
Anadolu’nun bazı bölgelerinde Hıdırellez Günü, yapılan duaların ve isteklerin kabul olması için sadaka verme, oruç tutma ve kurban kesme geleneği vardır. Tüm bu hazırlıklar, Hızır’a rastlamak amacı taşır.
1. Gül Ağacı Altına Dilek Bırakmak
5 Mayıs gecesi, bir gül ağacının altına dilek kağıdı bırakılır. Kağıda yazılan dilekler (örn. ev, araba, sağlık, aşk) ağacın dibine gömülür. Güneş doğmadan önce dilekler toplanmaz; zira, dileğin toprağa “emanet edilmesi” gerektiğine inanılır.
2. Çizimle Dilek Dilemek
İstenilen şeylerin (ev, araba, bebek, iş vb.) çizimi kağıda yapılır. Bu çizimler ya gül ağacına asılır ya da ağacın altına konur.
3. Suya Dilek Bırakmak
Bazı bölgelerde dilekler küçük kağıtlara yazılır ve nehir, dere ya da denize bırakılır. Akan suyun dileği alıp Hızır’a ulaştıracağına inanılır.
4. Ateş Üzerinden Atlama
5 Mayıs gecesi ateş yakılır ve insanlar sırayla ateşin üzerinden atlar. Bu sırada dilek tutulur ve kötü enerjilerin ateşle birlikte yok olduğuna inanılır.
5. Şans Nesneleri Hazırlamak
Bazı kişiler minik objeler (küçük bir ev maketi, para kesesi gibi) yaparak gül ağacının altına bırakır.
Hıdırellez, dostlarla bir araya gelinip dileklerin paylaşıldığı, baharın getirdiği yeniliklerin karşılandığı özel bir gündür. Temiz kalpleriyle yapılan duaların, dileklerin kabul olması dileğiyle…
