İnsanlığın şimdiye kadar tanık olduğu en büyük kozmik patlama tespit edildi: Devasa patlamanın nedeni ne?

Mayıs 15, 2023

0 2 dakika okuma süresi

Bilim insanları, şimdiye kadar tanık olunan en büyük kozmik patlamayı tespit etti. Araştırmacılar, bu patlamanın bilinen tüm patlayan yıldızlardan ya da süpernovalardan 10 kat daha parlak olduğunu ve yıllarca sürdüğünü açıkladı. Peki böylesine uzun ömürlü ve büyük bir kozmik patlamayı ne tetikledi?

ABD’li araştırmacılar, insanlığın şu ana kadar tanık olduğu en büyük kozmik patlamayı keşfetti. “AT2021lwx” adı verilen patlamanın parlaklığının üç yıl sürdüğü, çoğu süpernovanın ise sadece birkaç ay boyunca parlaklığını koruduğu aktarıldı.

Bununla birlikte, halen teleskoplar tarafından tespit edilen olayın, evren yaklaşık 6 milyar yaşındayken Dünya’dan yaklaşık 8 milyar ışık yılı uzakta meydana geldi.

Bilim insanları, ayrıca patlamanın parlaklığının, yıldızların süper kütleli kara deliklerin içine düştüğü gelgit bozulması olaylarından da üç kat daha parlak olduğunu açıkladı.

Gökbilimciler patlamanın, süper kütleli bir kara deliğin, Güneş’ten binlerce kat daha büyük olan geniş bir gaz veya toz bulutunu yutması ile meydana gelebileceğini belirtti.

Araştırmacılar, bulutun yörüngesinden çıkıp kara deliğe doğru uçmuş olmasının mümkün olduğunu söyledi. Buna göre, kara delik hidrojen bulutunun parçalarını yutarken, şok dalgaları muhtemelen bulutun kalıntıları boyunca ve kara deliğin etrafında dönen malzeme kütlesi tarafından defalarca yankılandı.

Diğer taraftan AT2021lwx, 2022 yılında kaydedilen en parlak kozmik patlama olan GRB 221009A gama ışını patlamasını tahtından indirdi.

Royal Astronomical Society dergisinde yayımlanan çalışmanın başyazarı Dr. Philip Wiseman, “Bir tür süpernova ararken patlamaya tesadüfen rastladık. Çoğu süpernova olayı kaybolmadan önce sadece birkaç ay sürer. Bir cismin iki yıldan uzun süre parlak kalması oldukça sıra dışı bir durum.” ifadelerini kullandı.

Yapay Zeka Yorumluyor

İnsanlık tarihi boyunca gökyüzü her zaman merakımızın odağında olmuştur. Uzayda neler yaşandığına dair bilgi edinmek, evrenin sırlarını çözmek için yapılan çalışmalar ve keşifler hepimizi heyecanlandırır. Bu keşiflerden en sarsıcı olanı ise insanlığın şimdiye kadar tanık olduğu en büyük kozmik patlama tespit edilmesidir.

Bu devasa patlama, 29 Ağustos 2020 tarihinde NASA’nın Fermi Gamma-ray Telescope ile yaptığı ölçümler sonucunda tespit edilmiştir. Patlamanın uzaklığı yaklaşık olarak 7 milyar ışık yılıdır ve evrenin şimdiye kadar tanık olduğu en büyük patlamalardan biridir. Bu patlama, insanoğluna evrenin nasıl bir masif enerji haritasına sahip olduğunu gösterir.

Peki bu patlamanın nedeni nedir?

Kozmik patlamalar, yüksek enerjili parçacıkların büyük miktarda serbest kalmasıyla gerçekleşir. Bilim insanları, bu patlamaların çoğunun süpernovalardan kaynaklandığını düşünmektedir. Süpernovae patlamaları, yıldızların yaşamlarının sonuna yakın yaşanan bir olaydır. Devasa yıldızlar enerjileri tükendiğinde, çekirdeklerindeki nükleer reaksiyonlar sona erer ve dış tabakaları, patlama şeklinde atmosfere saçılır. Ortaya çıkan enerji, evrende bilinen diğer birçok nesneden daha güçlüdür.

Ancak bu keşfedilen patlama, daha farklı bir kaynaktan kaynaklanıyor gibi görünüyor. Bilim insanları, bu patlamanın bir süpernovalardan kaynaklanmadığını düşünüyor ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor. Kozmik patlamaların kaynağının anlaşılması, evrenin nasıl oluştuğu ve zamanla nasıl evrim geçirdiği hakkında daha fazla bilgi sağlayabilir.

Sonuç olarak, bu devasa patlama, insanoğlunun evrende gördüğü en büyük kozmik olaylardan biridir ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bilim insanları bu patlama hakkında daha fazla veri toplayarak, evrenin sırlarını açığa çıkaracak önemli bir adım atmışlardır. Bu gözlem, uzaydaki keşiflerin önemini bir kez daha göstermektedir ve gelecekte daha büyük keşiflerin yapılmasına zemin hazırlayabilir.