Kırgızistan’da Madrasahların Artan Talebi İslamlaşma Endişelerini Tetikliyor.
Kırgızistan’ın güneyindeki Osh Eyaleti’nde modern ve tertemiz bir medreseye giden iki genç kız, zorlandıklarını itiraf ediyor. Kuran’ı öğrenmeye çalışan genç kızlar, Arapça metni henüz çok fazla tanımadıklarını belirtiyorlar.
“Myrza-Ake köyündeki kızlar İslam okulunun öğrencilerinden biri şunları söylüyor: “Anlamını bilmiyorum, sadece okuyorum.” Diğer bir öğrenci ise 78. sureyi okuduğunu ancak henüz anlamını anlamadığını söylüyor.
Uzgen ilçesinde bulunan Myrza-Ake köyündeki kızlar İslam okulunda öğretmenlik yapan Ibadat Mozhueva, “Genel olarak, üç yıl süren medrese eğitimi, ‘tafsir’ öğrenmek için yeterli değil” diyor. Mozhueva, medrese eğitiminin, Kuran’ın yorumları veya yorumlarını anlamak için dilbilgisi öğrenme ve çokça okuma gerektiği konusunda açıklamada bulunuyor.
Abdiraim Kari medresesi gibi okullar, Kırgızistan’da dini eğitim etrafında yoğun bir tartışmanın merkezinde yer alıyor. Ülkede genel olarak dini eğitim talebinin arttığı, ancak hükümetin sıklıkla kapatılan kuruluşların finansman kaynakları, eğitim kalitesi ve öğrencileri seküler toplumdan uzaklaştırma potansiyeli üzerinde endişeleri bulunuyor.
Kırgızistan’ın devlet destekli Müftülüğü’ne göre ülkede şu anda 130 kayıtlı dini eğitim kurumu bulunuyor ve yaklaşık 6,000’den fazla 15 yaş ve üstü kız öğrenci bu okullarda eğitim alıyor. Komşu ülkeler olan Kazakistan ve Özbekistan’da bu rakamlar daha düşük seviyede bulunuyor.
Kırgızistan’daki sayıların fazla olduğunu belirten eski Din İşleri Devlet Komisyonu Başkanı, öğretmenler arasında İslam’ı anlamayan ve eğitimsiz olan kişilerin bulunduğunu ifade ediyor. Abdiraim Kari medresesinde, öğrencilere din eğitiminin yanı sıra bilgisayar, grafik tasarım, dikiş, el sanatları ve yemek yapma gibi temel beceriler öğretiliyor.
Son dönemlerde ele geçirilen bazı yasadışı medreselerin yanı sıra lisanslı medreselerin kapatıldığı bildiriliyor. Ancak Kırgızistan hükümeti, madrasahları düzenlemede yaklaşımını değiştirmesi gerektiğine inanmıyor.
Kız medreselerindeki yüksek okul bırakma oranları da kızların misyonlarını başarısız olabileceğini gösteriyor. Bazı öğrenciler evlenmek, iş bulmak veya derslerinde ilerleme kaydedemedikleri için medreseleri terk ediyor.
Madrasah’ların misyonlarına dair endişeler, dini cemaatten de gelmektedir. Özellikle kız öğrencilerin daha iyi hazırlanmalarını ve aşırılıklara karşı daha az savunmasız hale gelmeleri için matematik, fizik ve vatandaşlık gibi konuların ders programlarına dahil edilmesi gerektiğini savunan gruptan eleştiriler bulunmaktadır.
