Küçük Karbon Ayak İzi Olsa da Kırgızistan İklim Değişikliğinin Etkilerini Hissediyor
Kırgızistan, İklim Değişikliğinin Etkilerine Karşı Uyarıyor
BİŞKEK — Dağlık Orta Asya ülkesi Kırgızistan, yeni yıl kutlamaları için hazırlanırken birkaç gün önce kışın ilk karını karşıladı.
Ancak yeni düşen kar, ülkenin karşılaştığı iklim değişikliğinin zararlı etkilerini örtemez.
IMF verilerine göre, ortalama yıllık sıcaklıklar Kırgızistan’da son yirmi yılda yaklaşık 1,3 derece arttı ve uzmanlar bu trendin yüzyılın sonuna kadar 6,1 derece artmasının yol açabileceğini söylüyorlar.
Kırgızistan’da ısınma sıcaklıklarının dünya genelindeki ortalamanın 4,4 derece artış hızından daha hızlı olduğu ve yeni çalışmaların, eski Sovyet cumhuriyetindeki buzulların son yıllarda daha hızlı eridiğini gösterdiği ortaya çıktı.
2028-29’da Merkezi Asya Jeoloji Bilimleri Enstitüsü’nün yaptığı bir çalışma, Kırgızistan’daki buzul alanlarının son 50 yılda %16 oranında azaldığını belirlemiştir.
Bishkek hükümeti karbon emisyonlarını azaltmaya ve iklim değişikliğine uyum sağlamak konusunda kararlı olduklarını belirtse de, ülke şu ana kadar bu yönde az adım atmıştır.
Son yıllarda Kırgızistan, özellikle başkent Bişkek de dahil olmak üzere ülkenin birçok yerinde 40 dereceye kadar yükselen sıcak yazlar yaşadı ama uzmanlar Kırgızistan’ın kuzeyinde’ki Cui Vadisi’nde yaz ve ilkbahar sıcaklıklarının 50 yılda arttığını bildirdi.
Kırgızistan’da ayrıca daha sık kuraklık yaşanması ve az yağmur yağması, tarımı olumsuz etkilemiştir.
Kırgızistan’ın su kaynakları Bakanlığı Su Kaynakları Bölümü Başkanı Almazbek Sokeev, ülkede her beş ila altı yılda bir kuraklık yaşanmasına rağmen, şiddetli su kıtlığının artık neredeyse her iki yılda bir gerçekleştiğini söylüyor.
Bu durumun, ülkenin nehirlerindeki su sıkıntısını şiddetlendirdiğini ve bu yılın az yağışının tarım arazilerinde sulama sorunlarına neden olduğunu ve ürün veriminde azalmaya yol açtığını ekledi.
Kırgızistan’ın nüfusunun yaklaşık % 65’inin kırsal kesimlerde yaşadığı ve geçimlik tarım ve hayvancılığa bağımlı olduğunu göz önünde bulundurulduğunda, ülkenin gelecek on yıllarda iklim değişikliğinin yükünü daha fazla kaldıramayacağı açıkça görülüyor.
Yazan: Farangis Najibullah,
Çeviren: TurkıshAssistant
