Marion Biotech kurucuları tutuklamadan kaçtı
Hindistan’ın Marion Biotech şirketi tarafından üretilen Doc-1 Max şurubu nedeniyle Özbekistan’da en az 68 çocuk hayatını kaybetti. Şirketin kurucuları ve yöneticileri olan Sachin Jain ve eşi Jaya Jain, Özbekistan tarafından Interpol arama emri çıkarılmasına rağmen, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Abu Dabi şehrinde tutuklandı ve kısa sürede serbest bırakıldılar.
2022 yılında, en az 68 çocuk Özbekistan’da Hindistan’ın Marion Biotech şirketi tarafından üretilen Doc-1 Max öksürük şurubunu aldıktan sonra hayatını kaybetti ve 16’sı sakat kaldı. Şirketin Doc-1 Max ve Ambronol şuruplarında propilen glikol yerine veya yanında zehirli maddeler diethylene glycol (DEG) ve ethylene glycol (EG) bulunduğu ortaya çıktı.
Bunun üzerine Hindistan hükümeti, 2023 yılının Ocak ayında Marion Biotech tesisinde üretimi durdurdu ve şirketin lisansını iptal etti. 3 Mart 2023 tarihinde Hindistan polisi, farmasötik şirketin üretim direktörünü ve iki kimyacıyı gözaltına aldı. Diğer üç direktörün ise ülkeden döndüklerinde tutuklanacakları açıklandı.
Hindistan Basın Ajansı’na göre, bu kişilere karşı 274 (ilaç sahtekarlığı), 275 (sahte ilaçların satışı) ve 276 (ilaçları başka ilaçlar veya tıbbi ürünler olarak satışı) maddeleri uyarınca dava açıldı.
Özbekistan’da devam eden Doc-1 Max davasının temyiz oturumunda 7 Haziran tarihinde bazı ek ayrıntılar ortaya çıktı.
Marion Biotech’in merkezi Hindistan’ın Uttar Pradesh eyaletine bağlı Noida şehrinde bulunmaktadır. Şirket, 21 Mayıs 1999 tarihinde tescil edildi.
Hindistan Kurumsal İşler Bakanlığı verilerine göre, Sachin Jain ve eşi Jaya Jain, çocukların ölümü sırasında ana hissedarlardı. Kurucular olmanın yanı sıra, 8 Nisan 2011 tarihinden beri yönetici direktör olarak görev yapıyorlardı.
Bu iki kişi, Marion Biotech dışında 23 başka şirkette de hisse sahibi.
Sachin Jain, 1972 yılında Hindistan’da doğmuştur. 4 Mayıs 2023 tarihinde Özbekistan Devlet Güvenlik Servisi tarafından aranan ilan edildi. Yardımcı Başsavcı’nın talebi üzerine, önceden kasti olarak insan ölümüne neden olan grup suçları işlemekten yargılandı ve 10 Mayıs 2023’te Yunusabad bölgesi ceza mahkemesinin kapalı oturumunda önleyici gözaltısı için karar verildi.
Ardından Sachin Jain, Interpol arama emrine tabi tutuldu ve kısa sürede Birleşik Arap Emirlikleri’nde tutuklandı. 2 Ağustos 2023 tarihinde, Özbekistan yasal makamları, Abu Dabi’de Sachin Jain’in tutuklanmasıyla ilgili Interpol’den gelen talebi ve iadeyle ilgili materyalleri içeren bir talep aldı. Aynı gün, Özbek makamları, çeviriler Arapçaya hazır olana kadar ara kullanım için İngilizce kopyaları, Abu Dabi Interpol Milli Merkez Bürosu’na gönderdi. Arapça’ya çevrilen belgeler, iade sürecini organize etmek için 10 Ağustos’ta gönderildi.
Üç ay sonra, 18 Kasım 2023 tarihinde Özbekistan yasal makamları, Sachin Jain’in Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki durumu hakkında Abu Dabi Interpol Milli Merkez Bürosuna sorgulama yolladı. Soruşturmaya verilen yanıtta, Sachin Jain üzerindeki arama ve kısıtlamaların “ilgili Birleşik Arap Emirlikleri makamlarının talep edilen bilgileri sağlamaması” nedeniyle kaldırıldığı bildirildi.
Sonuç olarak, ciddi suçlu halen serbest bırakılmış durumda. Özbek yasal makamlarının mahkemeye sunduğu bilgilere göre, arama operasyonları devam etmektedir.
Özel durum ile ilgili olarak Hindistan’da, Marion Biotech Private Limited (üretici) ve Maya Chemtech India Pvt. (üreticiye bileşen teslim eden tedarikçi) liderlerine ve diğerlerine, ciddi zarara ve ölümcül olabilecek standart dışı, sahte ve taklit ilaçların üretimi ve satışına ilişkin Hindistan İlaçlar ve Kozmetik Kanunu’nun 17(a) ve 17(b) maddeleri kapsamında suçlamalar getirildi.
Hindistan’daki suçlamalar şu kişilere yöneltilmiş olup bunlar:
– Marion Biotech Pvt. Ltd.;
– Sachin Jain, direktör ve şirket kurucusu;
– Jaya Jain, Sachin Jain’in eşi, direktör;
– Tuhin Bhattacharya, işlerin başı;
– Atul Rawat, kimyager-üretici;
– Mul Singh, kimyager-analist;
– Maya Chemtech India Pvt.;
– Megh Sharma, direktör;
– Neelam Verma, direktör.
Yukarıdaki kişilere yöneltilen suçlamaların Hindistan kanununa göre ciddi sayılmadığı dikkate alınarak, cezanın bin rupi (152 bin UZS) para ve/veya altı aya kadar hapis cezasını içerdiği belirtilmelidir.
Medyada yayılan bilgileri açıklığa kavuşturmak amacıyla, Özbek soruşturma makamları Mart 2023’te Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla ilgili soruyu Hindistan hükümetine iletti. Ancak Mart 2024 itibarıyla, söz konusu soruya henüz yanıt alınamadı.
Kun.uz, bu suç dosyası hakkında Hindistan’ın Özbekistan’daki elçiliğine bir soru göndermiş olup ancak soru yanıtsız kaldı.
