Naftogaz, Dostluk Boru Hatı Kesintilerine Rağmen Teslimatları Doğruladı
Son gelişmelere göre, Ukrayna’dan Macaristan’a petrol taşımacılığı güvenliği, Ukraynalı yetkililerin Dostluk boru hattı konusundaki değişen açıklamaları nedeniyle endişe kaynağı haline geldi.
Dostluk boru hattının potansiyel olarak kapatılması, Macaristan’ın petrol arz güvenliği konusunda endişeleri artırdı, özellikle de ülkenin rafinerilerinde işlenen petrolün yaklaşık üçte ikisinin genellikle Rusya’dan oluştuğu göz önüne alındığında.
Macaristan’ın petrol ihtiyacı için hayati öneme sahip olan Dostluk boru hattı, Ukrayna’yı geçerek petrolün Macaristan ve Slovakya’ya akmasını sağlıyor. Boru hattına daha önce AB yaptırımlarından muafiyet verilmişti ve kesintisiz tedarikleri garanti altına alıyordu. Ancak, durum, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin danışmanının boru hattının 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren operasyonlarını durduracağını açıklamasıyla tırmandı.
Bu ani açıklama, Macar hükümetini ve petrol şirketi MOL’ü şoke etti ve petrol tedarikinde ciddi aksaklıklar yaşanma korkusuna yol açtı, bu da sadece Macaristan’ı değil, Rusya petrolünün önemli bir kısmının işlendiği Slovakya’yı da etkileyebilirdi.
Açıklamanın ardından Ukrayna tarafı, durumu tersine çevirdi gibi göründü. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski’nin üst düzey danışmanlarından Mykhailo Podolyak, Ukrayna’nın Dostluk boru hattı aracılığıyla petrol tranzitini sürdürmeyi taahhüt ettiğini teyit etti. Podolyak, “Ukrayna, ilgili sözleşmelerin süresi dolana kadar Rus petrolünün tranzitine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeye hazır” şeklinde konuşarak, kesintisiz petrol tedarikleri konusundaki önceki taahhüdün geri dönüşünü işaret etti.
Bu güvenceye rağmen, Ukrayna’nın devletleştirilmiş petrol boru hattı ağı işletmecisi Ukrtransnafta, Rusya’nın 2022 Şubat’ında Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana petrol taşımacılığı tarifelerini artırdı.
Bu maliyet artışının amacı, Rusya’nın petrol ve gaz satışlarından elde ettiği kazançları en aza indirirken, yine de Dostluk boru hattı üzerinden petrol akışını kolaylaştırmaktır.
Ukrayna sınırından petrol alımına geçiş yapılması, MOL’un Rus ham petrolünü yeni bir formatta alacağının işaretini vererek, lojistik ve operasyonlarda önemli bir değişikliği vurgulamaktadır.
Son zamanlarda, Ukrayna devlet petrol ve gaz şirketi Naftogaz, Ukrtransnafta ile Rus şirketi Transneft arasında var olan bağlayıcı petrol tranzit anlaşmasının 1 Ocak 2030 tarihine kadar geçerli olduğunu doğruladı. Bu açıklama, son zamanlardaki gerilimlere rağmen Macaristan’a, gelecek için Rus petrol tedariklerinin istikrarı konusunda kritik güvence sağlamaktadır.
Ukrayna’dan petrol taşımacılığı etrafındaki durum değişken olsa da, Ukrayna yetkililerinden gelen son açıklamalar ve taahhütler ile Naftogaz’ın doğrulamaları, Dostluk boru hattı aracılığıyla devam eden petrol tedarigi olasılığını göstermektedir.
