Okumak Zorunda Olduğunuz 7+1 Çağdaş Macar Yazarın Kitapları
Macar yazarlara ilgi duyuyorsanız, ülkenin en büyük edebi başyapıtlarını zaten okumuş olabilirsiniz: Ferenc Molnár’ın Paul Street Boys’undan Magda Szabó’nun The Door’una, Macar klasikleri birçok dile çevrilmiştir. Eğer yeni bir şey arıyorsanız, aşağıdaki sekiz kitap çağdaş Macar yazarların beğenilen eserleridir.
1. György Spiró: Esaret
Translated by Tim Wilkinson
2015 En İyi Kitaplar listesi için Wall Street Journal’ın en iyi seçimlerinden biri olan Esaret, İsa’nın zamanında geçen heyecan verici ve aydınlatıcı bir tarihi destanı anlatıyor. Romen bir Yahudi’nin Kutsal Topraklar için bir arayışında yaşananları anlatıyor.
“Hikaye, Uri’yi Roma’dan Kudüs’e ve geriye, umutsuz hayalperestten politik operasyona ve pogromdan kurtulan birine kadar takip ediyor – yolda Herod Antipas ve Pontius Pilate ile birlikte yemek yemeye ve belli bir Galile Yahudi yankesicisi ile bir hücreye girip çıkıyor. Wall Street Journal yazıyor ki bu ‘felsefi sorgulamanın ve sayfalar arası brio’nun ustaca bir birleşimi, Amerikalıların çevirilen kitaplara karşı sıklıkla bahsettiğini aşışmasını sağlamalıdır’.”
2. András Forgách: Annemin Eylemleri
Translated by: Paul Olchváry
“Geçmişi anlamak istemişti. Şimdi gerçeğiyle yaşamak zorunda.”
Komünist rejimin yıkılmasından otuz yıl sonra, Macar yazar András Forgách ailesinin tarihini inceliyordu. Araştırması sırasında, annesinin Macar Komünist gizli polisi tarafından işe alındığını keşfetti. Rejim hakkında sadece tanıdıklarına değil, ailesine, arkadaşlarına ve hatta kendi çocuklarına kadar bilgi vermişti. Annemin Eylemleri, aile, yalanlar ve affetme olasılığı hakkında bir hikaye.
3. Péter Nádas: Bir Anılar Kitabı
Translated by: Ivan Sanders ve Imre Goldstein
Péter Nádas, Kossuth ve Franz Kafka Ödülü sahibi Macar yazar, Susan Sontag’ın “Çağımızın en büyük romanı ve yüzyılın büyük kitaplarından biri” olarak adlandırdığı Bir Anılar Kitabı’yla ün kazandı.
1986’da sansürle savaşlar üzerine yayımlanan Bir Anılar Kitabı, üç katmanlı ve birbirine bağlı üç birinci şahıs hikayesinden oluşur. 1970’lerde genç bir Macar yazar ve bir Alman şairle olan aşkı ve yaşlı bir oyuncu ile olan ilişkisi. Buna karşılık gelen birinci anlatıcının yaşayan bir Alman estetiği hakkındaki romanı. Ölü bir anlatıcıyla olan arkadaşlığı hikayesini sunan bir çocukluk arkadaşı.
Kitap, cinsel, yaratıcı ve politik arzuların dikkate değer bir keşfi ve ünlü bir Macar yazarın yirminci yüzyıl Avrupasının dokunaklı bir biçimde çizilmiş bir portresidir.
4. Krisztina Tóth: Piksel
Translated by: Owen Good
Krisztina Tóth’un kitabının tam bir resmin pikselleri gibi bir araya gelmesiyle oluşan otuz kısa hikayesiyle beraber gelir. Aşk, acı ve iflas etmiş öz belirleme üzerine kısa hikayelerin bütünü, ilişkilerin nüanslı bir resmini çizer. Mizah, hüzün ve acı çeken bireyleri karakterize eder.
Macar Edebiyatı Çevrimiçi, Piksel’i “bilerek parçalı ve bulmaca gibi; tanımı inkar eden bir yaratım – yazar Tóth, korkusuz bir bakışa sahip. Sordatsanız ona. Yalnızca hayatla yüzleşmekten korkmuyor. Bu hikayeler sizi yükseltmek ve size güven vermek için tasarlanmamıştır – tam aksine. Ama canlandıran bir dürüstlük var. Bu hayat, diyor. Sadece kabul et.” diye yazdı.
5. Tibor Bödőcs: Son Luigi
Translated by: Katalin Rácz
Tibor Bödőcs, en popüler Macar komedyenlerden biridir. 2022 romanı Luigi the Last, popülizm ve diktatörlük üzerine dokunaklı bir hicivdir, politikanın bir sirk olduğunu, gösteri yapan palyaçolar, güç artistleri ve bıçak atanların bütün şanını aldığı bir metafor üzerinden haritalandırır.
Cirkusciana’da, Kral Luigi ve dedektifi rejimin otuzuncu yıl dönümünü kutlar. Ve kutlamaya değecek bir sürü şey var! Eski Ringmaster sayesinde, Hetticania’da her şey gül rengindir – kelimenin tam anlamıyla: gül tarlaları ülkenin tümünü kaplar (bu yüzden kimse işsiz değildir), kusurları arayanlar sadece kendileri arasında kusurlar bulurlar (yurtdışında olmadıkları sürece) – aklı başında biri nasıl olur da sağlığın, dürüstlüğün, güzelliğin, vatanseverliğin ve erkek gücünnin temelini taşıyan erdemi lekeleyebilir?
Kitap, “şu anlık ‘diktatörler el kitabının’ mevcut baskısıından daha fazlasıdır. [Güçte olanları ise] gizemli bir şekilde göstermez, ne olumlu ne de olumsuz, bunun aksine biyolojik ve manevi ihtiyaçlarının basitliğinde sunar […] acımasız hiciv, sadece “Gelecekteki Geleceğin Kreması”nı profillemekle kalmaz, aynı şekilde toplumu da profil yapar, alkışlar, onları işe alır ve iktidarda tutar. – Népszava yazar.
6. György Dragomán: Beyaz Kral
Translated by: Paul Olchváry
2005 yılında yayınlanan Beyaz Kral, 30’dan fazla dile çevrilmiş, Dragomán’a uluslararası övgü getirmiş ve çağdaş Macar kurgusunda eşsiz bir yeni sesin sesini yükseltmiştir.
Beyaz Kral, bir ergen erkek Djata’nın gözlerinden 1980’lerdeki Doğu Avrupa diktatörluğu yaşamına dair bir bakış açısı sunuyor. Gerilimli ve rahatsız edici olan kitap, okullarda ve ailelerdeki şiddeti ve yetişkinlerin ve çocukların zalimliğini araştırıyor. Bir babası gözleri önünde alındığında 11 yaşındaki bir çocuk nasıl başa çıkar? Ailesindeki yeni rolüyle nasıl başa çıkabilir? Onun için ergenlik fırtınasında umutlar nelerdir?
Dragomán’ın “cümleleri parıldayan ve akrobatik, Djata’nın aklı dönüşlerinin her biriyle bükülen cümlelerle doludur. Standart noktalama işaretini görmezden gelerek, romanın dili bir tür yorgun coşku – yorgunluk, çılgınlık, çocuğun ruh hali olan bir çeşit aşırı kıpırtı – çocuğun ruh haliyle oldukça iyi yansıtıyor,” diye yazıyor The New York Times.
7. Andrea Tompa: İdamcının Evinde
Translated by: Barnard Adams
1970’ler ve -80’lerde geçen İdamcının Evinde, Nicolae Ceaușescu’nun diktatörlüğü altındaki Romanya’da yaşayan bir Macar ailesinin hikayesini anlatır. Diktatör, hikayenin her yerinde – okul kitaplarında portrelerde, boş gıda dükkanlarında, TV’de, zorunlu parti gösterilerinde. En sinsicesi: insanların rüyalarında ve kabuslarında.
Anlatıcı bir ergen kız, basitçe “Kız” olarak adlandırılır, o dönemin baskılığını ve ailesinin durumundaki sıkıntıları anlamaya çalışır: neden annesinin üç işte çalıştığını ya da neden babasının alkol almaya başladığını. Zamanın vahşeti ve ailenin zorlukları, kızı ailesine suçlama yerine, anlatımı sevgi ve ironiyle dolar.
Ek olarak gelecek Macar yazarın çevirisi
László Krasznahorkai: Herscht 07769
Çeviren: Ottilie Mulzet
Ulusal Kitap Ödülü sahibi yazarın neo-Naziler, parçacık fiziği ve Johann Sebastian Bach hakkındaki büyük romanı.
Nazik dev Florian Herscht, yerel bir neo-Nazi çetesinin başı için çalışır, onu yanına alır ve grafiti temizleyici işi alır. Fizik derslerine katıldıktan sonra, Florian felaketin yakında gerçekleşeceğinden emin olur: fiziksel madde tümüyle yok olacak. Bu yüzden, Almanya Başbakanı Angela Merkel’i tehlike konusunda ikna etmeye karar verir, ona mektuplar yazarak.
400 sayfayı aşan tek bir cümleyle yazılan Krasznahorkai’nin romanı bir zaferdir: ahlaki oyun, hiciv ve hayatın çaresizliğinin yıkıcı bir özeti, hepsi bir arada.
İngilizce çevirisi Kasım 2024’te çıkacak.
Kaynak: dailynewshungary.com
Bu içerikten de okuyun: …
