Orta Asya ve AB, Stratejik Ortaklık Hakkında Tarihi Deklarasyonu Samarkand’da Kabul Ediyor
4 Nisan’da, Kazakistan’ın Semerkant kentinde düzenlenen ilk “Orta Asya-AB” zirvesinde, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Avrupa Birliği (AB) tarafından stratejik ortaklık üzerine bir deklarasyon kabul edildi.
Deklarasyon, küresel ve bölgesel jeopolitik manzaranın dikkate alınarak ilişkilerin güçlendirilmesine yönelik kararlılığı vurgulamaktadır.
Taraflar, barış, güvenlik ve demokrasiyi destekleme konusunda tam işbirliği yapacaklarını onayladı. Birleşmiş Milletler Şartı ve temel prensiplerini de içeren uluslararası hukuka saygı göstermenin, bütün devletlerin bağımsızlığı, egemenliği ve uluslararası olarak tanınmış sınırları içindeki toprak bütünlüğünün önemine değinildi.
Tüm devletlerin uluslararası ilişkilerde zor veya şiddet tehdidinden kaçınmalarının, uluslararası insancıl hukuka saygı göstermelerinin ve çatışmaları barışçıl yollarla çözmelerinin önemi vurgulandı.
Liderler, insan haklarını ve etnik ve dini azınlıkların yanı sıra kadınların da dahil olduğu bütün vatandaşların insan haklarına ve temel özgürlüklerine saygı gösteren kapsayıcı bir yönetim altında yönetilen güvenli, istikrarlı ve refah içinde bir Afganistan’ı destekleme konusunda kararlı olduklarını teyit ettiler.
Orta Asya ülkeleri ve AB, yaptırımların dolaşımını önlemek için işbirliğine devam etme kararı aldı.
Avrupa Birliği, Orta Asya liderlerinin düzenli danışma toplantıları yoluyla artan bölgesel işbirliğini memnuniyetle karşıladı ve gelecekteki bölgesel entegrasyon çabalarını desteklemeye hazır olduğunu ifade etti.
Taraflar, Orta Asya-AB Ekonomik Forumu dahil olmak üzere düzenli ekonomik etkinlikler düzenleme konusunda anlaştılar.
AB ve Orta Asya devletleri, sürdürülebilir ulaşım bağlantısını güçlendirme konusundaki kararlılıklarını yenilediler. Trans-Kaspı Taşımacılık Koridoru için Koordinasyon Platformu ve güzergah boyunca önemli altyapı projelerini desteklemeye karar verdiler.
Liderler, iklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı ve çevre kirliliğiyle mücadele çabalarını yoğunlaştırma konusunda taahhütte bulundular. AB, bütün Orta Asya ortaklarının Küresel Metan Taahhüdüne katılma kararını memnuniyetle karşıladı.
Taraflar, su ve enerji işbirliğinde yeniliklerin devam ettirilmesi ve su kaynaklarının korunması ve verimli bir şekilde kullanılması konusunda anlaştılar. Aral Denizi bölgesinde ve geniş Aral Denizi havzasında durumu iyileştirmek için işbirliğin güçlendirilmesine vurgu yapıldı.
AB-Orta Asya ilişkileri bağlamında, ifade özgürlüğüne ve sivil özgürlüklere güvencenin sağlanması, sivil toplum ve bağımsız medya için uygun bir ortamın oluşturulması, insan hakları savunucularının korunması, kadınların, çocukların ve işçilerin haklarına saygı gösterilmesine vurgu yapıldı. AB, bu alanları desteklemeye hazır olduğunu teyit etti.
