Özbekistan, Azerbaycan ve Kazakistan Yeşil Enerji Koridoru Anlaşması İmzaladı
Uluslararası Anlaşma: “Yeşil” Enerji Koridoru Kuruluyor
Özbekistan, Kazakistan ve Azerbaycan resmi olarak, yenilenebilir elektriğin Avrupa pazarlarına ihracatını kolaylaştırmayı amaçlayan bir “yeşil” enerji koridoru kurmak için anlaşma imzaladı. Anlaşma, Özbekistan Ulusal Elektrik Şebekeleri, Kazakistan Elektrik İletim Şirketi (KEGOC) ve Azerenerji temsilcileri tarafından 27 Aralık’ta video konferans yoluyla imzalandı.
Bu anlaşma, üç ülkenin liderlerinin kasım ayında yaptığı üçlü bir anlaşmanın doğrudan bir sonucudur ve yenilenebilir enerji üretimini ve uluslararası elektrik iletimini desteklemeyi amaçlamaktadır.
Enerji koridoru, elektriğin Hazar Denizi üzerinden Avrupa Birliği’ne ihraç edilmesini içerecek. Özbekistan Enerji Bakanlığı, Avrupa Birliği’nin “Yeşil Anlaşma” girişimlerine katılımının Özbekistan’ın dış ticaret fırsatlarını artıracağını vurguladı.
Kasım ayında Enerji Bakan Yardımcısı Umid Mamadaminov, Özbekistan’ın Avrupa’ya fazla elektrik ihraç etme planlarını açıkladı ve yıllık 10-15 milyar kWh’lik bir ihracat potansiyeli tahmin etti.
Proje, Hazar Denizi üzerine yüksek gerilimli bir denizaltı kablosu döşenmesini, Azerbaycan ve Gürcistan üzerinden bağlanmasını ve Karadeniz altından Romanya’ya kadar uzanmasını içeriyor. İtalyan danışmanlık firması CESI’ye, 2025’in sonuna kadar beklenen ön fizibilite çalışmasını hazırlama görevi verildi. Yüksek gerilimli iletim hattının toplam maliyetinin 2 milyar doları aşması bekleniyor.
İhracat edilen elektriğin fiyatı, piyasa koşullarına göre belirlenecek ve Mamadaminov’a göre minimum tahmini fiyatı kilovatsaat başına 4-5 sent olacak.
İhracat taleplerini karşılamak için yeni izole güç üretim tesisleri inşa edilecek ve Özbekistan’ın mevcut enerji sistemlerine bir zorlama olmayacak şekilde sağlanacak. Enerji Bakanı Juraçek Mirzamahmudov, projenin, denizaltı kablosunun kapasitesine ve uluslararası ortaklarla yapılan anlaşmalara bağlı olarak 2 ila 5 GW arasında elektrik üreteceğini doğruladı.
Mirzamahmudov, enerji koridorunun, Özbekistan’ın uluslararası talebi desteklemek için büyüyen yenilenebilir enerji kapasitesini kullanarak, yerel enerji ihtiyaçlarına zarar vermeden küresel sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlu olduğunu vurguladı.
Avrupa’ya yeşil enerji ihracatını koordine etmek üzere Ağustos ayında Bakü merkezli bir ortak girişim kuruldu. Bu girişim, Özbekistan, Kazakistan ve Azerbaycan arasındaki ekonomik işbirliğini derinleştirme ve aynı anda küresel ölçekte yenilenebilir enerji önceliklerini ilerletme yolunda önemli bir adımdır.
