Parlamento, Kırgızistan’da Uranyum Madenciliğine İzin Verdi
Kırgızistan Parlamentosu, ikinci ve üçüncü okumalarında, «Kırgız Cumhuriyeti’nde uranyum ve toryum yataklarının araştırılmasını, keşfini ve geliştirilmesini amaçlayan faaliyetlerin yasaklanmasına ilişkin» yasayı geçersiz kılan bir tasarıyı kabul etti.
2019 yılında kabul edilen uranyum ve toryum yataklarının geliştirilmesini yasaklayan yasa, halk sağlığını, araziyi, su kütlelerini, flora ve faunayı korumayı, vatandaşların yaşam, çalışma ve dinlenme için elverişli bir çevre hakkını sağlamayı, ayrıca radyasyon ve çevre güvenliğini tesis etmeyi amaçlamaktadır.
Şu anda kabul edilen tasarıya ilişkin gerekçe açıklamasında, 2020-2023 olaylarının ciddi ekonomik sonuçları nedeniyle Kırgızistan ekonomisinin başka gelir kaynaklarına acil ihtiyacı olduğu belirtilmektedir. Uranyum ve toryum çıkarma faaliyetlerinin yürütülmesi sırasında çevre normlarına ve standartlarına sıkı uyum şartına bağlı olarak, minerallerin ihracatının cumhuriyet ekonomisinin önemli bir bileşeni haline gelme potansiyeli bulunmaktadır.
Başbakan Akylbek Japarov, Kırgız Cumhuriyeti’nin uranyum ve toryum çıkarmayı planlamadığını milletvekillerine açıkladı. Titanomagnetit çıkarmayı planlıyorlar, ancak örneğin, Kyzyl-Ompol’da 10 milyon tonun üzerinde rezerve sahip titanomagnetit yatakları bulunmaktadır. Ayrıca, titanomagnetit ile birlikte çıkarılması gereken uranyum ve toryum gibi eşlik eden metaller de küçük miktarlarda bulunmaktadır.
Tasarı «Bazı yasal düzenlemelerde (Ceza Kanunu, Maden Kanunu) değişiklik yapılmasına ve «Kırgız Cumhuriyeti’nde uranyum ve toryum yataklarının araştırılmasını, keşfini ve geliştirilmesiyle ilgili faaliyetlerin yasaklanmasına» ilişkin yasanın geçersiz kılınmasına ilişkin» Parlamento’ya geçen Mayıs ayının ortalarında sunuldu. Bu düzenleyici hukuki metin Başbakanlık tarafından başlatılmıştı.
2019 baharında, İssık-Kul bölgesindeki Tash-Bulak uranyum yatağının geliştirilmesi projesine karşı bir dizi protesto gösterisi düzenlendi. Birçok protestonun sonucunda uranyum geliştirme lisansı iptal edildi. Daha sonra ülke, uranyum ve toryum yataklarının araştırılmasını ve geliştirilmesini yasaklayan bir yasa çıkardı.
