Taliban, Özbekistan’dan askeri uçakları geri vermeye çağırıyor
Taliban Savunma Bakanlığı, ABD’nin Afgan halkının mülkiyetinde olan askeri uçakları hediye etme hakkının olmadığını belirtti. Ayrıca güney komşuları, Özbekistan hükümetini bu konuda herhangi bir anlaşmaya varmaktan kaçınmaya ve uçakları geri döndürmek için Afganistan ile işbirliği yapmaya çağırdı.
İslam Emirliği Afganistan Milli Savunma Bakanlığı, ABD’nin Özbekistan büyükelçisinin askeri uçaklarla ilgili yaptığı açıklamalar hakkında bir açıklama yayınladı.
“Özbekistan’daki Afgan helikopterleri ve uçaklarının kaderine ilişkin herhangi bir anlaşma kabul edilemez. Milli Savunma Bakanlığı, ABD’nin Afgan halkının mülkiyetini hediye etme veya el koyma hakkının olmadığını açıkça vurgulamaktadır,” Taliban yetkilileri dedi.
Afgan hükümeti de Özbekistan’ı bu konuda herhangi bir anlaşmaya varmaktan kaçınmaya ve uçakları geri döndürmekte işbirliği yapmaya çağırdı:
“Özbek hükümetinden bu konuda herhangi bir anlaşmadan kaçınmasını bekliyoruz. İyi komşuluk ilişkileri göz önüne alındığında, akıllı bir karar alın ve askeri uçakların geri dönmesinde Afganistan ile işbirliği yapın,” bakanlık açıklamasında denildi.
Taliban’ın 2021 Ağustos’unda Kabil’i ele geçirdiği sırada, onlarca askeri uçak ve helikopter Afganistan’dan Özbekistan ve Tacikistan’ın topraklarına uçtu.
ABD ve Özbekistan bu konuyu uzun süredir tartışıyor. 26 Ağustos’ta, ABD’nin Özbekistan büyükelçisi Jonathan Henick, iki ülkenin yetkililerinin bu uçakların geleceği konusunda anlaştığını duyurdu.
Ona göre, Taliban’ın Kabil’i ele geçirdiği günlerde Afgan askeri personel tarafından uçurulan uçaklar ve helikopterler Özbekistan’da kalacak. İki ülkenin yetkilileri bu konuda anlaşmaya vardılar.
“Askeri ekipman Özbekistan’da kalacak, bu zaten netleşti. Bu ekipmanlar asla Afgan mülkiyeti değildi; onlar Amerikalılara aitti. Afgan ordusu kullandı, ancak biz her zaman sahipleriydik,” dedi Jonathan Henick.
Raporlara göre, 2021 yılında, 585 Afgan askeri personeli taşıyan 22 askeri uçak ve 24 helikopter (Embraer EMB 314 Super Tucano, UH-60 Black Hawk, MD-530, PC-12 ve Mi-17 dahil) Özbekistan hava sahasına girdi.
Taliban daha önce birkaç kez uçakların Afgan mülkiyeti olduğunu ve geri verilmesi gerektiğini vurgulamıştı. Özbek yetkililer, uçakların ve helikopterlerin ABD mülkiyetinde olduğunu ve geri verilemeyeceğini belirtmişlerdir.