Türkmenistan Başkanı, İlk Orta Asya – Avrupa Birliği Zirvesine Katıldı
Türkmenistan Devlet Başkanı, İlk Orta Asya – Avrupa Birliği Zirvesi’ne Katıldı
4 Nisan 2025 tarihinde Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov, İlk Orta Asya – Avrupa Birliği Zirvesi’ne katıldı.
Orta Asya ülkelerinin Avrupa Birliği ile çok taraflı ortaklığını geliştirmeyi ve pekiştirmeyi amaçlayan bu Zirve’nin gündeminde ticari ve ekonomik bağları artırma, yatırımları teşvik etme, “yeşil” enerji ve ekonomi, ulaşım, dijitalleşme gibi alanlarda ortak projelerin ilerletilmesi yer alıyordu.
Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’nın başkanlığında Semerkand şehrinde gerçekleşen bu İlk Orta Asya – Avrupa Birliği Zirvesi’ne Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Cömert Tokayev, Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sadır Cıparov, Tacikistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Emomali Rahman, Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Coșta, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Yatırım Bankası Başkanı Nadia Calviño, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Başkanı Odile Rano-Basso katıldı.
Geleneksel ortak fotoğraf çekiminin ardından konuklar, Kongre Merkezi’nin büyük toplantı salonuna gitti ve Orta Asya liderleri ile Avrupa Birliği’nin ana politik ve ekonomik kurumlarının üst düzey yöneticileri arasında yüksek düzeyli bir toplantı gerçekleşti.
Toplantıyı açarken, Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev, toplantıya katılanlara teşekkür etti ve Özbekistan’ın İlk Orta Asya – Avrupa Birliği Zirvesi’ni düzenleme girişimini destekledikleri için minnettarlığını dile getirdi.
Kardeş ülke liderlerinin konuşmalarında, yakın zamanda Aşkabat’ta gerçekleşen Orta Asya ve Avrupa Birliği dışişleri bakanlarının toplantısının önemi vurgulandı.
Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov, katılımcılara teşekkür ederek, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev’e gösterdiği misafirperverlik ve bu çalışma ortamını sağlama konusundaki çabalarından dolayı minnettarlığını dile getirdi.
Devlet Başkanı, Orta Asya ülkeleri ve Avrupa Birliği’nin bu formatta yüksek düzeyli görüşmeler yaptığına ilk kez tanık olunduğunu ve bu durumun anlamlı bir olay olduğunu belirtti. Bu durumun, ilişkilerin derinleşmesi, yakınlaşma ve sağlam ortaklık mekanizmalarının kurulması gerekliliğini anlayan herkesin ortak çabasını gösterdiğini ifade etti.
Politik diplomasi işbirliğinin, Orta Asya ülkeleri ve Avrupa Birliği arasındaki mevcut durumu olumlu etkileyebileceğine inanıyoruz. Ayrıca, bu işbirliğinin, öncelikle Birleşmiş Milletler gibi küresel topluluğun bu yöndeki çabalarına destek olabileceğini belirtti.
Orta Asya ve Avrupa Birliği arasındaki işbirliğinin ekonomi ve yatırımlar, enerji, ulaşım ve ticaret gibi öncelikli alanlarda olumlu potansiyeline değinen devlet başkanı, Türkmenistan’ın AB ile yeni bir enerji diyalogu için kararlı olduğunu ve somut adımlar atmaya hazır olduğunu söyledi.
Ulaşım ve iletişim alanlarının stratejik yönlerini ön plana çıkaran devlet başkanı, bu alanın ana unsurunun Doğu-Batı ve Batı-Doğu ulaşım ve iletişim hattı oluşturulması olduğunu belirtti. Türkmenistan’ın Türkmenbaşı Uluslararası Deniz Limanı’ndaki kapasitelerini, bu projenin çıkarları doğrultusunda Hazar Denizi kıyısındaki Türkmenistan’daki karayolları altyapısını sunmaya hazır olduğunu söyledi.
Başkan, “İletişim alanında, Hazar Denizi tabanındaki kabloların döşenmesinin gerekli ve ekonomik olarak Hazar Denizi kıyısındaki ülkeler için uygun olduğunu düşünüyoruz.” dedi.
Genel olarak, Avrupa Birliği’nin bölgelerde altyapı projelerine etkili yatırım yapmasının zamanında bir adım olacağının altını çizen Berdimuhamedov, yatırımcılara AB ile ticareti genişletmek için maksimum faydalı koşulları sunmaya hazır olduklarını vurguladı.
Kültürel ve insanî işbirliğinin gelişimi ve genişlemesi için bağlılıklarını doğrulayan Devlet Başkanı Berdimuhamedov, AB’nin bölgede uzun yıllardır gerçekleştirilen eğitim projeleri ve programlarının etkinliğini memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.
Bu çalışmaları, teknolojik olarak yüksek ekipmanla donatılmış işletmelerde çalışan yüksek nitelikli teknik personelin eğitimi açısından çok önemli görüyoruz.” dedi.
Tarih, arkeoloji, etnografi, tarihi ve kültürel mirasın korunmasına yönelik işbirliği projeleri ve programlarının aktif hale getirilmesini destekleyen Türkmenistan Devlet Başkanı, turizm değişimlerinin önemli olduğunu, çevre ve etnografik turizm alanlarında hedeflenmiş ortak programların oluşturulmasını öngördüğünü ifade etti.
Berdimuhamedov, Türkmenistan’ın Orta Asya – Avrupa Birliği formatındaki işbirliğini devam ettirme ve artırma konusundaki kararlılığını vurguladı ve bu kesinlikle olumlu ve önemli bir sürece önemli bir katkı yapmaya hazır olduklarını belirtti.
Zirve kapsamında katılımcılar, işbirliğinin sistematik bir şekilde oluşturulmasının, belirli hedeflere odaklanmanın, yeni etkileşim mekanizmalarının geliştirilmesinin önemine vurgu yaptılar. Ticaret ve ekonomi, enerji ve ulaşım iletişim sektörleri, yeşil enerji ve iklim değişikliği alanlarındaki bölgesel işbirliğinin hareketlenmesinin önemi vurgulandı. Ayrıca, yatırım işbirliğinin genişletilmesi, ortak altyapı projelerinin hayata geçirilmesi, inovasyon ve dijital çözümlerin desteklenmesi konularında somut anlaşmalara varılacağına olan inanç ifade edildi.
Bu yüksek düzeyli buluşma, Orta Asya ülkeleri ile Avrupa Birliği arasındaki ilişkilerin ticari, ekonomik, yatırımcı, ulaşım ve kültürel alanlarda güçlendirilmesi ve bu yöndeki ortak stratejilerin geliştirilmesi için önemli bir platform oldu.
