Yeni Bir İpek Yolu Hikayesi?
Mongolistan ile Pakistan arasındaki ticaretin henüz gelişmekte olan ve biraz da kırılgan gerçekliğini hayal edin. Geçen yıl bildirilen %15’lik ikili değişim artışı, artan bir bağlantıya işaret ediyor. Ancak, bunu patlayan bir ticaret rotası olarak etiketlemek abartı olur.
İki büyük farklı ekonomik dokuma arasında çekilen birkaç deneme ipliği gibi düşünün. Pakistan, günlük ihtiyaçların, sabun ve paketlenmiş ilaçların sürekli olarak gönderiyor. Yüksek hedefler tutan Moğolistan, bozkırlarının hazinelerini ihraç etmeyi arzuluyor: bir bulut kadar yumuşak kashmir ve nesilden nesile yontulmuş dayanıklı deri. Ancak, yüzeyin altına kazının ve takas mütevazı bir akış sergiliyor, Pakistan net ticaret fazlası zevkine dalıyor. Bu önemli bir ticari koridorun kıvılcımı mı, yoksa karmaşık küresel ticaret akışlarını ele alan ulusların ekonomik büyük defterlerinde ilginç bir dipnot mu?
“Tamamlayıcı turizm kavşağı” fikri, potansiyel Işıltıyla dolu, ancak çoğunlukla teorik bir kurgu olarak kalıyor. Tarih ve kültürle yoğrulmuş Pakistan ailelerini, Genghis Han’ın mirasının yankılandığı geniş Moğol bozkırlarında hayal edin. Ya da belki, manevi teselli arayan Moğolistanlılar, Pakistan’ın kuzeyindeki Gandhara Budizmi’nin eski yollarını izliyor.
Tahmini projeksiyonlar, Pakistan’ın büyüyen turizm sektörünün dinamizminden yararlanarak karlı olanakları işaret eder. Ancak gerçeklik kesinlikle farklı. Uzun mesafeleri birleştiren doğrudan uçuşlar yok, zorlu yollar zorlanmak zorunda kalıyor.
Her iki yönde akan turistlerin yalnızca birkaç damlası, altyapı boşlukları ve koordine edilmiş tanıtım çabalarının eksikliği hakkında konuşuyor. Doğrudan bir deniz yolu olmamasıyla lojistik düğümler daha da sıkılaşıyor; mallar sıklıkla zorlu araziler arasından başlayarak dolambaçlı kara yollarını takip ederek ilerliyor, zaman ve maliyet ekleyerek. Şu anda, ortak turist dolarlarının hayali ve yoğun kültürel değişimin sert gerçeklerle çarpışmasını engelleyen şey, coğrafi ayrım ve lojistik engellerdir.
Moğolistan’ın bir “üçüncü komşu” stratejisine yönelik Pakistan’ı olası olarak daha önemli bir rolde kucaklaması daha olasıdır. Karasal ve stratejik olarak Rusya ve Çin arasında konumlanan Moğolistan, ekonomik güvenliği için alternatif çözümlemeler arıyor. Coğrafi olarak uzak olmasına rağmen büyük bir ekonomiye sahip Pakistan, çeşitlenme için çekici bir olasılık sunar. Kaynakların ötesine geçmenin bir zorunluluk olduğunu duyuran Moğolistan’ın ilgisini besler. Bununla birlikte, mevcut ticaret verileri, bunun daha çok bir arzu olduğunu gösteriyor. Pakistan yatırımlarının madencilik ötesinde Moğolistan endüstrilerini canlandırmasını – veya tam tersini – düşündürebilir ancak somut örnekler nadir görülmektedir. Daha büyük bölgesel oyuncuların ekonomik çekim kuvveti güçlü bir faktör olup gerçekten etkili çeşitlendirmenin gerçekleşmesini zorlaştırır.
Bu deneme ticareti güvenilir bir ticaret rüzgarına dönüştürmek için pratiklik labirentinde dolaşmayı gerektirir. Gümrük prosedürleri ayrışır, ürün standartları uyumsuzdur – uluslararası ticaretin günlük sürtünmeleri büyük önem taşır. Ayrıca, her iki ulus da kendi kendilerine çalışmazlar. Her ikisi de yaratılmış oyuncularla dolu küresel bir manzarada pazar payı için rekabet eder. Moğolistan ve Pakistan için kalıcı bir ekonomik niş oluşturulması, iyi niyetten daha fazlasını gerektirir. Düzenlemelerin uyumlaştırılması, işletmeler arasında güveni geliştirmek ve potansiyel olarak ayrılmış ticaret mekanizmaları kurma çabalarını gerektirir. Uzun vadeli sürdürülebilirlik sadece hacmin artması değil, ekonomilerini daha sıkı bir şekilde birleştirerek daha yüksek değerli takasların ve stratejik yatırımların geliştirilmesine dayanır.
Şu anda, Moğolistan ve Pakistan arasındaki ekonomik akıntılar, belki de umut vaat eden bir çekinti görünümü oluşturacak kadar daha zayıf bir alt akıntıya benziyor. Ticaretteki artış, ne olabileceğini gösteren bir ışıltı sağlar ancak genel resim, mütevazı akışlar ve gerçekleşmemiş potansiyelin bir resmi olarak gözüküyor. Ortak refah hedefleri açıktır ancak somut ekonomik bağlantılar kırılgan durumda.
Bu ilk bağlantının önemli bir ticaret rotasına dönüşüp dönüşmeyeceği veya küresel ekonomik manzaradaki küçük bir kol gibi kalması, bilinçli seçimlere, stratejik yatırımlara ve coğrafi mesafeyi değil, aynı zamanda mevcut olanakları ve lojistik boşlukları köprüleme konusundaki paylaşılan taahhüde dayanacaktır.
