Yeter Artık: 3 Büyük Macar Devlet Üniversitesindeki Haksız Maaşlara Karşı 1000 Profesör Sesini Yükseltiyor
Üç büyük, saygın Macar yüksek öğretim kurumlarında toplamda neredeyse 3.000 profesör, adil ve rekabetçi üniversite personel maaşları talep ediyor. Akademisyenler, hemen zam yapılmasını, maddi olarak tanınma eksikliğinin sona ermesini ve kesintisiz ve yüksek kaliteli öğretimin garanti altına alınmasını istiyor.
Binlerce profesör protesto ediyor
Eötvös Loránd Üniversitesi’nde (ELTE) yaklaşık 1.500, Budapeşte Teknoloji ve Ekonomi Üniversitesi’nde (BME) yaklaşık 1.000 ve Liszt Ferenc Müzik Akademisi’nde 250’den fazla üniversite personeli, yukarıda bahsedilen konuyla ilgili olarak devlet yükseköğretim kurumları idaresine gönderilen açık mektuplara imza attılar.
Macaristan’ın en büyük üniversitesi ELTE’de geçen yıl bir baskı sonucu kurumsal asgari ücret uygulandı. Bu, üniversite öğretmenlerinin maaşlarının belirli bir miktarın altında olamayacağını garanti altına alıyor. Bu asgari ücret, yardımcı öğretim görevlileri için brüt 380.000 HUF (962 EUR), kıdemli öğretim üyeleri için brüt 420.000 HUF (1.083 EUR) ve öğretim-araştırma destek pozisyonları için brüt 362.000 HUF (917 EUR) olarak belirlendi.
Stajyer öğretmenler, doçentlerden daha fazla kazanıyor
Yüksek doçent ve üniversite profesörü görevleri için bir asgari maaş bulunmuyor. Yine de açık mektuba göre, bu yıl doçentlerin ortalama maaşı brüt 504.480 HUF (1.278 EUR). Bu, yüksek üniversite görevlerindeki ortalama maaşın artık stajyer öğretmenlerin maaşından daha düşük olduğunu gösteriyor. Ayrıca, geçen yılın neredeyse %18’lik enflasyonunun üniversite asgari maaşının değer kaybına ciddi katkıda bulunduğu belirtiliyor.
Son yıllarda, hükümet çoğu Macaristan üniversitesini özel bir vakıfa, yani devlet fonunu korurken, yarı özelleştirme operasyonunda yerleştirdi. Devlet tarafından sahip olunan beş üniversitenin üçü, çalışma ve ödeme koşullarına karşı protesto ediyor. İki istisna, özel statüye sahip olan Macar Güzel Sanatlar Üniversitesi ve Ulusal Halk Hizmeti Üniversitesi olup bu üniversiteler Başbakanlık Ofisi’ne aittir.
2017’den beri trajik durum
G7’ye göre, kolej ve üniversite öğretmenleri için umutsuz maaş durumu yeni bir şey değil. Konu son yıllarda zaman zaman basında yer almış ve akademisyenler az da olsa seslerini duyurmuş, ancak pek bir değişiklik olmamış. Örneğin, Károli Gáspár Reform Kilisesi Üniversitesi’nde bir öğretim görevlisi, 2017’de bir Aldi depo çalışanının bir doçentten daha fazla kazandığını hesaplamıştı.
2021’e gelindiğinde, geceleri depo çalışanlarının maaşları sadece doçentlerin temel maaşını aşıyordu ancak gün içinde çalışan Aldi depo işçilerinin temel maaşları, yardımcı öğretim görevlileri ve kıdemli öğretim üyelerinin maaşlarından oldukça yüksekti.
Teknik olarak, gerçek maaş miktarı yıllardır değişmedi: 2021 ve 2022’de iki kez verilen %15’lik artış durumu daha da iyi hale getirmedi. Dahası, bu artış her kuruluşta temel maaşa yansıtılmadı: bazı yerlerde bunu almanın performansa bağlı olduğu durumlar vardı.
