Dünya’da bir günün uzunluğu değişiyor
İsviçreli bilim insanları, Dünya’nın eriyen demir çekirdeğindeki değişikliklerin gezegendeki gün uzunluğundaki küçük dalgalanmalardan sorumlu olabileceğine inanıyor. Bir günün uzunluğu sabit gibi görünse de aslında değişkenlik gösteriyor ve bu desen uzun zaman aralıklarında fark edilebilir hale gelmiştir. Çalışma Geophysical Research Letters (GRL) dergisinde yayımlandı.
Dünya, kendi ekseni etrafında dönüyor ancak hareketi her zaman mükemmel bir şekilde 24 saatlik bir döngü oluşturmuyor. Bir günün uzunluğu, Ay’ın kütleçekim etkisi ve Dünya’nın kabuğundaki süreçler de dahil olmak üzere birçok faktörden etkileniyor. Erimeyen buzlar veya su hacmindeki değişiklikler gibi kütle dağılımındaki değişiklikler de gezegenin dönme hızını etkileyebilir. Ancak, bilim insanları birkaç bin yıllık zaman dilimlerinde bir günün uzunluğunda zor açıklanabilen küçük dalgalanmalar fark etmişlerdir. Bu tür değişikliklere yol açabilecek olan bir olasılık da Dünya’nın çekirdek ve manto arasındaki sınırda meydana gelen hareketlerdir.
Araştırmacılar, bu dalgalanmaların daha doğru analizi için yeni bir yaklaşım geliştirdiler. Yapay sinir ağları kullanarak, kayalardan elde edilen Dünya’nın manyetik alanı verilerini kullandılar. Güneş tutulmalarına ait veriler de gezegenin dönüşündeki değişiklikleri bin yıllar boyunca izlemek için kullanıldı.
Sonuçlar, buz ve su kütlelerindeki değişikliklerin bir günün uzunluğuna etkisinin daha önce düşünüldüğünden çok daha küçük olduğunu gösterdi. Bunun yerine, dalgalanmalar Dünya’nın sıvı dış çekirdeğinin hareketini açıklayan modellere uygun düşmektedir.
Ancak, bilim insanları, konunun hala çözülmediğini vurgulamaktadırlar, çünkü bu tür küçük değişiklikleri modellemek daha fazla gelişmeye ve daha kesin verilere ihtiyaç duyar. Gelecekteki çalışmalar, Dünya’nın içindeki çeşitli süreçlerin bir günün uzunluğunu nasıl etkilediğini daha iyi anlamak için daha kapsamlı modeller oluşturmaya odaklanacaktır.
