Özbekistan Cenevre Sözleşmelerinin 75. Yılını Latin Alfabesiyle Kutluyor
17 Aralık 2024 tarihinde Özbekistan Ulusal İnsan Hakları Merkezi, İsviçre Büyükelçiliği ve Merkezi Asya Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) Bölge Delegasyonu işbirliğiyle Cenevre Sözleşmelerinin 75. yıl dönümünü anma etkinliğine ev sahipliği yaptı. Etkinlik aynı zamanda Sözleşmelerin Özbekçe olarak Latin alfabesiyle tercümesinin resmi olarak sunulmasına da ev sahipliği yaptı.
Taşkent’te gerçekleştirilen etkinlik, Yasama Meclisi milletvekilleri, Oliy Majlis Senato üyeleri, hükümet kurumları, uluslararası kuruluşlar, akademisyenler ve medya temsilcilerinin yanı sıra Özbekistan’da akredite diplomatların da katıldığı 50’den fazla katılımcıyı bir araya getirdi.
Ulusal İnsan Hakları Merkezi Direktörü Akmal Saidov, Uluslararası İnsanî Hukuk (IHL) alanında Cenevre Sözleşmelerinin temel rolünü vurgulayarak töreni açtı. Saidov, “Cenevre Sözleşmeleri Uluslararası İnsanî Hukukun temel taşlarını oluşturur. Bu sözleşmelerin Latin alfabesiyle Özbekçe’ye tercümesi, toplumumuzun hukuk kültürünü geliştirmek ve her vatandaşın insanî normlara erişimini sağlamak için önemli bir adımdır. Bu girişim, Özbekistan, ICRC ve İsviçre arasındaki anlamlı işbirliğini örneklendiriyor.” dedi.
İsviçre Büyükelçisi Konstantin Obolensky, ülkesinin Cenevre Sözleşmelerinin geliştirilmesi ve savunulmasındaki tarihsel rolünü vurguladı. Özellikle istikrarsızlık zamanlarında ulusların uluslararası hukuku koruma sorumluluğunu vurguladı:
“İsviçre uluslararası hukukun, özellikle uluslararası insani hukukun güçlü bir savunucusudur. Cenevre Sözleşmelerine yüksek taraf olan İsviçre, Özbekistan’ın IHL prensiplerini yayma ve uygulama konusundaki kararlılığını derinlemesine değer veriyor. İnsan haklarını ve insani değerleri dünya çapında destekleyen girişimleri desteklemek için Özbekistan’la ikili ve çok taraflı çalışmaya bağlıyız.”
Merkezi Asya ICRC Bölge Delegasyonu Başkanı Biljana Milosevic, Cenevre Sözleşmelerinin çağdaş toplumda hala geçerliliğini vurguladı. Milosevic, “Uluslararası İnsani Hukuk ilkeleri günümüz dünyasında giderek daha önemli hale geliyor. ICRC, bu prensipleri küresel olarak promosyon etmeye kararlıdır ve Özbekistan dahil olmak üzere hükümeti bu alandaki proaktif çabaları için övmektedir.” ifadelerine yer verdi.
1 Ağustos 1949 tarihinde kabul edilen Cenevre Sözleşmeleri, silahlı çatışmalar sırasında bireylere insanî muamele standartları belirleyen uluslararası tanınan antlaşmalardır. Özbekçe olarak Latin alfabesiyle tercüme edilmesi, bu kritik hukuki belgelerin daha geniş bir kitleye ulaşılabilir olmasını amaçlayarak Özbek halkı arasında insani prensiplerin farkındalığını ve anlayışını artırmayı hedefliyor.
Etkinlik, “İnsani Diyaloglar” adlı bir video sunumu ve fotoğraf sergisini içeriyordu. Bu etkinlikler Cenevre Sözleşmelerinin insani önemini vurguladı. Özbek Latin alfabesiyle yapılan resmi tercümenin açıklanması, Özbekistan’ın küresel insani standartlara ve temel haklar konusundaki halk eğitimine olan bağlılığını simgeleyen sembolik bir anı oluşturdu.
Katılımcılar, IHL ve insan hakları ile ilgili acil konular üzerine tartışmalara katıldı ve bu prensipler konusunda halk eğitiminin önemini vurguladı. Etkinlik, insani hukuk ve değerleri destekleyen girişimlerde sürekli işbirliği yapma konusundaki ortak taahhüt ile sona erdi.